ECO200 en het energienetwerk
De ervaringen die melkveehouder Jan Borgman (Vierakker, Gelderland) momenteel opdoet met het ECO200 systeem worden met grote interesse gevolgd door netbeheerder Liander. Borgman wekt duurzame energie op (uit zon en melkwarmte) en maakt als eerste melkveehouder gebruik van een ECO200 systeem dat voorzien is van zogeheten PCM-materiaal. Dankzij dit materiaal kan er meer energie gebufferd worden. “Dat leidt uiteindelijk tot minder pieken en dalen tijdens het terugleveren van duurzame energie aan het net”, vertelt Martijn Bongaerts, innovatiemanager Energietransitie bij Liander. “En met zo’n patroon kunnen zwaardere aansluitingen achterwege blijven.”
Borgman wekt op twee manieren duurzame energie op: via 238 zonnepanelen op het dak van zijn stal en uit melkwarmte met het ECO200 systeem. Die energie kan Borgman weer op twee manieren opslaan: in het PCM materiaal van het ECO200 systeem of in een speciale zinkbromide-batterij op zijn erf. Zijn beide systemen ‘vol’ dan levert Borgman de duurzame energie rechtstreeks aan het elektriciteitsnet. Het melkveebedrijf kan het actuele energiegebruik afstemmen op de hoeveelheid energie die het bedrijf op dat moment opwekt. Bijvoorbeeld: wanneer volop de zon schijnt, slaan de warmtepompen aan. En die pompen slaan af, zodra de zon achter de wolken verdwijnt.
Steeds meer boeren en tuinders in Nederland wekken duurzame energie op. “En daar is ons netwerk eigenlijk niet op berekend”, legt Bongaerts uit. “Dat netwerk is gebouwd om vanuit grote centrales te leveren aan bedrijven en consumenten. Nu zie je een tegenovergestelde beweging: vanuit de haarvaten van het systeem wordt steeds meer duurzame energie geleverd aan het net.” Dat kun je volgens Bongaerts oplossen door aansluitingen te verzwaren, maar die optie is relatief kostbaar. “Lage kosten zijn voor Liander belangrijk. Uiteindelijk hebben we drie miljoen klanten, maar die klanten kunnen niet kiezen voor een andere netbeheerder. Het is daarmee een maatschappelijk belang om de kosten van het net zo laag mogelijk te houden.”
Boeren en tuinders die energie opwekken, gebruiken het elektriciteitsnetwerk nu als een soort opslag wanneer die opgewekte energie niet op het eigen bedrijf kan worden aangewend. Het ideale plaatje van Bongaerts ziet er heel anders uit: verbruik en opwekking van energie worden op bedrijfsniveau zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. “Nu moeten de stroomkabels van de zonnepanelen naar de meterkast berekend zijn op de maximale productie van zonne-energie. Eigenlijk een veel te ruime voorziening want die is maar een paar uur per jaar echt nodig.” Het energiehuishoudboekje van het melkveebedrijf van Borgman gaat bestaan uit een samenspel van opwekken, gebruiken, opslaan en leveren. Bongaerts: “Liander gaat dat proces bij Borgman een jaar volgen.” Een volgende stap is het systeem voorzien van financiële prikkels. “Dat betekent dat boeren en tuinders leveren aan het net, wanneer de vraag naar stroom groot is. En lokaal opslaan op het bedrijf, wanneer de vraag klein is. Dat wordt de toekomst.”
